Geschiedenis Noord-Holland
Holland was het belangrijkste gewest betreffende de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep van 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 een Acte betreffende Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werd onderverdeeld in 8 departementen met zo veel mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement betreffende Texel
het departement aangaande een Amstel
het departement betreffende de Delf
Ook lagen tevens het departement van een Schelde en Maas en het departement van een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed een nieuwe indeling ook niet en na de instelling in 1801 met het Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld in overeenstemming met de antieke gewestelijke grenzen betreffende Holland. In 1806 werd het Bataafs Gemenebest verwisselen door het Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werd het departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werden Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden aangaande de Maas.
Na de Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, bleef een indeling aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet betreffende 29 maart 1814 werden de departementen vernieuwen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden betreffende de Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Aangaande Maanen werden in een grondwetcommissie alsnog de titel Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen aangaande achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar het werd via de rest over de commissie verworpen.[twee]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour betreffende Friesland naar Holland, doch een deel met Hollands Brabant bleef bij Noord-Brabant en in 1815 werden tevens dit laatste Hollands Brabant, het Land over Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werden in 1820 de grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde de dominantie te beperken werden Holland voor de grondwetsherziening over 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het wel in sterke mate vanwege Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag kunnen ten gunste aangaande Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie betreffende Amsterdam en drong men aan op het herstel over de verdeling zoals die was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Op deze plaats werd desalniettemin niet aan tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd die bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel aangaande een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit met Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was er enig tijd sprake van een samenvoeging met de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk het die organiseren met een baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel met Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In dit zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten via remedie van de Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in het noorden door geneesmiddel betreffende de Afsluitdijk aan de provincie Friesland.
De provincie kan worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en vroeger het IJ) indien grens werkt.
Ten zuiden betreffende dit Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden over Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en daarnaast link dit Gooi, eveneens een dichtbevolkt gebied, maar met een landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en ook niet totaal vlak).
Ten noorden betreffende dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en verschillende, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een plaats Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in het deel van de provincie ook landelijker gebieden: Waterland, de omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en geheel in dit noorden een Kop van Noord-Holland met het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
De westkust van de provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen bekende badplaatsen indien Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Waar een duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werden de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (aan allebei de zijden van dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Ons deel van Kennemerland vormt de IJmond, betreffende een Hoogovens en overige industrie: het is het westelijk gebied aangaande het Noordzeekanaal, met indien middelpunt de haven en sluizen van IJmuiden. Ten noorden van Kennemerland ligt de antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt met dit schiereiland de marinehaven Den Helder, daarnaast veerhaven voor Texel.
Aan een oostkust liggen historische steden wanneer Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn dit IJ (heb je ons zeearm) en het Noordzeekanaal met de daarin, weet vervolgens niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams een meeste bekendheid, het behalve in Amsterdam ook in steden als Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat is te horen, omdat op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. De meeste kenmerkende dialecten vindt men op het platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe verdere dit lokale dialect betreffende de standaardtaal afwijkt; met name dit Tessels en het Wierings beschikken over ons heel persoonlijk karakter.
Precies mits in andere dialectgebieden is in Noord-Holland sprake betreffende een teruggang van een dialecten. Toch bestaan enkele dialecten nog opvallend vitaal. Betreffende name dit Volendams wordt ter plaatse alsnog enorm algemeen gesproken. Verschillende dialecten, bijvoorbeeld het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Dit IJ is vanouds ons barrière en het blijkt ook uit een dialecten. De dialecten ten noorden van dit IJ zijn de meeste afwijkende.
Onder dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden aangaande dit IJ en Noordzeekanaal lijken meer op de dialecten met Zuid-Holland en worden taalkundig ook dikwijls mits Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, betreffende ook Noord- wanneer Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, blijven in de Utrechtse band.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten aangaande vanouds geïsoleerde gemeenschappen als Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden beschikken over een heel persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op enkele punten heel conservatief gebleven, daar waar ze zich op verschillende punten juist opvallend hebben vernieuwd en daarom zeer scherp met de omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
De rangschikking betreffende de dialecten boven dit IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in de taalwetenschap. Veelal is op een verwantschap betreffende het Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over heel wat achterbaks betreffende het Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft het nimmer absoluut mogen vervangen, opdat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Alhoewel die theorie veel aanhang bezit, wordt ze door verschillende taalkundigen aangaande een hand gewezen en zullen de Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, opgericht op 6
7
8
9 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland zodra enige aandeelhouder. Een bedrijf zorgt in opdracht van een besturen over de recreatieschappen vanwege een ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en onderhouden over zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan twee grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen van Texel (een hele westzijde betreffende Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook aangaande Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook bestaan daar in Noord-Holland een tiental overige via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (van Wijk aan Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan daar in Noord-Holland nog vele overige vollere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, het Naardermeer, het Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens dit hoofdartikel over dit item.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn van de zomer ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort